ویژگی جالب گیاهان جدا از رایحه و ارزش غذایی فوقالعادهٔ آنها، این است که میتوان این گیاهان را در هر نوع مکانی از جمله دامنههای سنگی، باغهای ساحلی و بهخصوص ظروفی که فضای کمی را اشغال میکنند، پرورش داد.
بنابراین، در طی قرون متوالی، مردم به کاشت گیاهان در گلدان، سبد و سایر ظروف میپردازند. راحتی مهم است، ولی هیچ چیزی سودمندتر از گلدانی از گیاه در پشت در نیست! ولی دلیل دیگری برای کاشت در ظرف این است که لزوما همه گیاهان به نوع یکسانی از خاک، مواد مغذی، نور آفتاب، سطح رطوبت و ... نیاز ندارند. این گیاهان را در گلدان بکارید و میتوانید در یک فضای کوچک، به هر گیاه شرایط ایدهآل خود را بدهید.
1- ریحان
ریحان گیاهی سالانه است (تنها فقط در دو فصل رشد میکند) و برای رشد بر روی یک طاقچه آفتابگیر، تراس یا درگاه ایدهآل است. در فصل بهار دانهها را بپاشید یا جوانه آنرا در یک خاک گلدان استاندارد یکارید و در جایی گرم نگهدارید تا بهخوبی رشد کند. از آنجا که ریحان ریشههای عمودی بلندی دارد، باید خاک گلدان عمیق باشد. در هوای خشک، به گیاه به خوبی آب بدهید اما نه در شب زیرا برگهای مرطوب مستعد بیماریهای قارچی هستند.
2- برگبو
برگ بو گیاهی همیشه سبز است که اگر هرس نشود، بسیار بزرگ میشود و به همین دلیل نیاز به گلدانی بزرگ و عمیق دارد و باید از سرمازدگی محفوظ نگهداشته شود.
برای کاشتن درخت برگبو در درختآرایی استاندارد، گیاهی با تنه مستقیم انتخاب کنید. شاخههای پایینی را قطع کرده و باقی را بهشکلی که میخواهید مرتب کنید.
3- پیازچه
پیازچه برای یک جعبه پشت پنجره یا گلدانی در طاقچه عالی است. این گیاه به خاکهای حاصلخیز و مرطوب علاقهمند است؛ بنابراین در تابستان آنرا در سایه نگهدارید تا از خشک شدن خاک جلوگیری شود. در بهار به گیاه آب بدهید و اگر گیاه مورد حمله شتهها قرار گرفت، برگهای آنرا به شدت با آب بشویید. پیازچه گیاهی چندساله است (گیاه برای چند فصل رشد میکند) ولی در زمستان از بین میرود.
4- گشنیز
گشنیز حساس به سرمازدگی یک ساله برای کاشت در یک گلدان بزرگ و عمیق در منطقهای آفتابی با رطوبت زیاد در تابستان بهترین انتخاب است. این گیاه علاقهای به قلمهزده شدن ندارد ولی بهراحتی میتوان آنرا با کاشت دانههایش پرورش داد، فقط دانهها را بر سطح خاک گلدان پاشیده و آنها را با لایه نازکی از کود کمپوست بپوشانید. برگ گیاه را مرتبا بچینید و دانهها را با چیدن گلها بهمحض اینکه رایحه آنها به مشام رسید، جمعآوری کنید. اگر طرفدار گشنیز هستید، ذخیره خود را با کاشت دانهها در یک گلدان دیگر در سه هفته بعد، حفظ کنید.
5- گیاه لیمو
گیاه لیمو اگر کود کمپوست طی تابستان مرطوب نگهداشته شود، بهخوبی در گلدان رشد میکند. در مکانهای بسیار سرد در زمستان، گلدان را به پناهگاهی انتقال دهید و منتظر شوید تا گیاه بهحالت خواب رود؛ در مناطق گرمتر، گیاه لیمو برگهای خود را حفظ میکند. برگهای تازه گیاه و شاخههای پایینی را در تابستان جدا کرده و هر هفته طی ماههای گرمتر، گیاه را آب دهید.
6- نعناع
بهجز گونه معمول نعناع، انواع مختلفی از این گیاه وجود دارد که شامل انواع سیب، آناناس، لیمو و فلفلی میباشد. بیشتر این گونهها نسبت به سرما مقاوم هستند که بهراحتی گسترش پیدا میکند، به همین دلیل بهترین مکان برای رشد این گیاه گلدانهای بزرگ و نه باغ است. خاک گیاه باید همیشه مرطوب نگه داشته شود و طی فصل رشد، با یک کود شیمیایی مایع تغذیه شود. بهترین مکان برای گیاه، مکانی است که نیمه سایه باشد.
7- جعفری
جعفری چه در بیرون و چه در درون خانه نگهداری شود، در گلدانهای مرطوب بهخوبی رشد میکند. این گیاه را باید بهطور منظم چید و در مواقع خاص با کود مایع تغذیه کرد. مقدار کمی سایه در تابستان و محلی آفتابی در زمستان، بهترین گزینه برای گیاه است. همه گلهای گیاه را جدا کنید تا مطمئن شوید که گیاه برگ تولید میکند نه دانه. هردو نوع معمول و برگ صاف جعفری دوساله هستند (تنها طی دو فصل رشد میکنند).
8- رزماری
برای کاشت رزماری به گلدانی بزرگ نیاز دارید؛ زیرا این گیاه تا طول یک متر رشد میکنند و پخش میشود. آبگیری خوب برای رزماری لازم است چون این گیاه به مقدار بسیار کمی آب خصوصا در ماههای سرد سال ، نیاز دارد. در مکانهای سردتر، ظرف را در مقابل یک دیوار آفتابگیر قرار دهید و دور گیاه را بپوشانید یا گیاه را به مکانی دارای حفاظ طی زمستان منتقل کنید. گیاه را پس از گل دادن مرتب کنید تا در شکل مناسب باقی بماند.
9- مریم گلی
گونه متداول مریمگلی، که بیشترین استفاده را در آشپزی دارد، نسبت به سرما مقاوم است، همیشه سبز و چندساله است. این گیاه به ارتفاع 60 سانتیمتر میرسد و پخش میشود؛ بنابراین باید ظرفی نسبتا بزرگ که کمعمق نباشد و خروج آب خوبی داشته باشد، برای کاشت آن انتخاب شود. از مخلوط خاکبرگ کمپوست شده و کمپوست با پایه خاک برای کاشت آن استفاده کنید. بعد از گل دادن در تابستان آنرا مرتب کنید و از آب دادن زیاد به آن خودداری نمایید.
10- آویشن
انواع بسیار متنوعی از آویشن وجود دارد، همه آنها نسبت به سرما مقاوم، همیشه سبز و چندساله هستند. بعضی از آنها خیلی کم رشد میکنند، بقیه به حدود 30 سانتیمتر قد میرسند و همه آنها در ظروفی که آب اضافه خاک آن بهخوبی خارج میشود و گیاه نور آفتاب زیادی دریافت میکند، بسیار خوب رشد میکنند. از دادن کود به گیاه اجتناب کنید و به میزان حداقل به آن آب بدهید.